De oprichting van een vzw - Hoe werkt dat precies?

Geschreven op door Steven Matheï
Categorie VZW's

De oprichtingsprocedure


Een vzw ontstaat door neerlegging van de oprichtingsakte. Op dat moment krijgt de vzw rechtspersoonlijkheid. De publicatie in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad gebeurt hierna.
 
De neerlegging kan op twee manieren gebeuren:

  • online via www.e-griffie.be (let op : enkel mogelijk wanneer de te benoemen bestuurders en dagelijks bestuurders woonachtig zijn in België)
  • op papier door het neerleggen (versturen per post) van de aanvraagformulieren I en II op de griffie van de bevoegde ondernemingsrechtbank. 

Het is ook mogelijk dat de oprichters reeds verbintenissen afsluiten in naam van een vzw voordat die vzw is opgericht. Wanneer de vzw binnen de twee jaar na het ontstaan van deze verbintenis opgericht is (en dus rechtspersoonlijkheid verkrijgt) én de vzw de verbintenis binnen de drie (vroeger twee) maanden overneemt, dan wordt deze verbintenis geacht door de vzw te zijn aangegaan vanaf het ontstaan van de verbintenis. Indien deze voorwaarden niet worden voldaan, dan is diegene die de verbintenis heeft afgesloten persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk.

De oprichtingsvoorwaarden

De oprichting van een vzw kan ofwel door een authentieke akte gebeuren (met tussenkomst notaris, bv. wanneer bij de oprichting een onroerend goed wordt ingebracht), ofwel door een onderhandse akte (zonder tussenkomst van een notaris). In dat laatste geval bestaan er twee exemplaren van de oprichtingsakte, ondertekend door alle oprichters. De meeste vzw’s worden door een onderhandse akte opgericht.
 
In tegenstelling tot vroeger is het volgens het nieuwe Wetboek mogelijk om een vzw op te richten met twee personen in plaats van drie.

De oprichtingsakte

Om een vzw op te richten moet er een oprichtingsakte opgesteld worden. Deze bevat minstens een aantal onderdelen:

  • de oprichters
  • de statuten (zie verder)
  • een aantal “bestuurlijke bekendmakingen” (zoals het volledige adres, eventueel het e-mailadres, de website,…: zie verder). Dit is nieuw.
  • de eerste benoemingen van de leden van het bestuursorgaan (zoals de raad van bestuur voortaan genoemd wordt) en de eerste benoemingen van de leden van het dagelijks bestuur (indien er een dagelijks bestuur is in de vzw, hetgeen niet verplicht is).

Deze onderdelen kunnen nadien (uitgezonderd de “oprichters”) gewijzigd worden.

 

Steven Matheï
VZW- en verenigingsexpert

Steven Matheï (°1977) is advocaat en één van dé verenigingsexperts in Vlaanderen. Hij en zijn team adviseren kleine en grote VZW’s & feitelijke verenigingen.